Moša Pijade, Ivo Lola Ribar, Đuro Đaković… Ko se nalazi u Grobnica narodnih heroja koju Šapić hoće da izmesti sa Kalemegdana

Gradonačelnik Beograda Aleksandar Šapić je u ponedeljak izjavio da bi Grobnicu narodnih heroja na Kalemegdanu trebalo izmestiti.

Grobnica narodnih heroja i gradonačelnik Beograda Aleksandar Šapić (Foto: Shutterstock/FoNet/Kompas/Uroš Maksimović)

Grobnica narodnih heroja mora da ide sa Kalemegdana, rekao je Aleksandar Šapić.

Najavio je inicijativu za izmeštanje groba jugoslovenskog predsednika Josipa Broza Tita iz Muzeja Jugoslavije i Grobnice narodnih heroja sa Kalemegdana, jer je to „mnogo važno za ovaj narod i državu“.

Rekao je da to „najmanje ima veze sa komunizmom“ i da odluku donosi Ministarstvo kulture.

Grobnice narodnih heroja su prethodnih godina više puta vandalizovale desničarske grupe, piše Danas

U grobnici narodnih heroja na Kalemegdanu u Beogradu sahranjeni su heroji Jugoslavije iz perioda Narodnooslobodilačke borbe: Ivo Lola Ribar, Ivan Milutinović, Moša Pijade i predratni komunista Đuro Đaković.

Ivo Lola Ribar (1916–1943)

Ivo Lola Ribar bio je jedan od najpoznatijih jugoslovenskih komunista i partizanskih vođa tokom Narodnooslobodilačke borbe. Rođen je 23. aprila 1916. u Zagrebu, u imućnoj i politički angažovanoj porodici. Njegov otac, Ivan Ribar, bio je ugledni pravnik i političar.

Lola Ribar je studirao pravo u Beogradu i postao jedan od vodećih omladinskih lidera unutar Komunističke partije Jugoslavije. Bio je predsednik Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) i član Glavnog štaba Narodnooslobodilačkog pokreta. Aktivno je učestvovao u organizaciji partizanskog otpora protiv okupatora.

Poginuo je 27. novembra 1943. na Glamočkom polju u Bosni, dok je išao na zadatak da preuzme britansku vojnu misiju. Njegova smrt bila je veliki gubitak za partizanski pokret. 

Posthumno je proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.

Ivan Milutinović (1901–1944)

Ivan Milutinović bio je partizanski komandant i visoki politički funkcioner tokom Drugog svetskog rata. Rođen je 27. septembra 1901. u Crnoj Gori, u siromašnoj seljačkoj porodici. Kao mlad, pridružio se revolucionarnom radničkom pokretu i Komunističkoj partiji Jugoslavije.

Pre rata, Milutinović je bio aktivan u organizovanju radničkih štrajkova i borbi protiv buržoazije. Nakon izbijanja Drugog svetskog rata, postao je jedan od ključnih vođa Narodnooslobodilačke borbe i član Glavnog štaba Narodnooslobodilačke vojske. Bio je učesnik mnogih važnih bitaka i organizator partizanskih snaga u Crnoj Gori.

Poginuo je 23. oktobra 1944. u nejasnim okolnostima u blizini Beograda. 

Posthumno je proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.

Đuro Đaković (1886–1929)

Đuro Đaković bio je istaknuti radnički vođa, revolucionar i jedan od osnivača Komunističke partije Jugoslavije. Rođen je 30. novembra 1886. u Brodskom Drenovcu, blizu Slavonskog Broda. Po zanimanju je bio bravarski radnik, ali se već u mladosti uključio u sindikalni i politički rad.

Đaković je postao jedan od ključnih organizatora radničkog pokreta u Kraljevini Jugoslaviji i učestvovao u mnogim štrajkovima i demonstracijama. Bio je aktivan član Komunističke partije i njen vodeći funkcioner. Zbog svog političkog rada, često je bio hapšen i progonjen od strane vlasti.

U aprilu 1929. godine, Đaković je uhapšen od strane jugoslovenskih vlasti i brutalno ubijen. Njegovo telo je kasnije pronađeno u blizini Zagreba, a njegova smrt ostala je simbol borbe radničke klase i revolucije. 

Posthumno je proglašen za narodnog heroja.

Moša Pijade (1890–1957)

Moša Pijade bio je političar, revolucionar, partizanski vođa i teoretičar marksizma, poznat i kao umetnik. Rođen je 4. januara 1890. u Beogradu, u jevrejskoj porodici. Po obrazovanju je bio slikar i novinar, ali je ubrzo postao aktivan u komunističkom pokretu.

Pijade je bio jedan od najbližih saradnika Josipa Broza Tita i igrao je ključnu ulogu u Narodnooslobodilačkom pokretu tokom Drugog svetskog rata. Pre rata, proveo je mnogo godina u zatvoru zbog svoje političke aktivnosti. Tokom rata, bio je jedan od vodećih partizanskih vođa, a nakon rata zauzimao je visoke funkcije u novoj jugoslovenskoj vlasti.

Pijade je, između ostalog, bio autor mnogih zakona i uredbi koje su oblikovale posleratnu Jugoslaviju, uključujući zakon o agrarnoj reformi. Preminuo je 15. marta 1957. 

Sahranjen je na Kalemegdanu kao jedan od najvažnijih jugoslovenskih političkih ličnosti.

Kompas/Danas